Πέμπτη 29 Οκτωβρίου 2020

Ένας φάρος θα μας αφηγηθεί την ιστορία του, λίγο πριν πέσει….

 

Σ’ αυτό το άρθρο ακολουθούμε άλλη μια ιδιαίτερη διαδρομή με μπόλικη φυσική ομορφιά, ντυμένη με την αχλή ενός θρύλου… Στο ακρωτήρι του Αγ.Ιωάννη που φτάνει κανείς αν περάσει μέσα από το αιολικό πάρκο στη Μπάμπουρα, λίγο πιο έξω από την Ελούντα, υπάρχει ο περίφημος φάρος του Αφορεσμένου.


Το κτίσμα αυτό κατασκευάστηκε το 1921 από την Ελληνική Εταιρεία Φάρων, ενσωματώνοντας στο κτήριο τον φάρο που είχε κατασκευάσει η Γαλλική Εταιρεία Φάρων το 1880 στην ίδια θέση κι από τότε στέκεται αγέρωχο. Αξίζει να σημειωθεί πως η Γαλλική Εταιρεία Φάρων έχει χαρίσει στην Κρήτη πολλούς φάρους «κοσμήματα», όπως εκείνον των Χανίων στην προσπάθεια ανάπτυξης του δικτύου των εξωτερικών συγκοινωνιών του νησιού κατά τον 19ο αιώνα. Επίσης, περίφημο έργο της εταιρείας είναι και ο φάρος στην κοντινή μας Γαύδο που αποκαταστάθηκε και λειτουργεί ως μουσείο. Εύχομαι την ίδια τύχη να έχει και ο φάρος του Αφορεσμένου που βρίσκεται σε απελπιστική κατάσταση στην άκρη ενός ανεμοδαρμένου και «καταραμένου» ακρωτηρίου……

Μήπως η ιστορία της περιοχής, με τη θάλασσα που δεν ησυχάζει ποτέ είναι απλά ένας μύθος; Ας περπατήσουμε σε αυτά τα μέρη για να το διαπιστώσουμε…. Οι εικόνες του μέρους με μαγνήτισαν και με οδήγησαν εκεί σαν πεταλούδα που δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, απ’ το να ακολουθήσει το φως. Η μέρα που διαλέξαμε να κατευθυνθούμε προς τα εκεί ήταν καλή και ζεστή με σχετική άπνοια, ότι πρέπει για επίσκεψη σ’ ένα, κατά γενική ομολογία, ανεμοδαρμένο ακρωτήρι. Ο δρόμος προς το αιολικό πάρκο είναι καλοστρωμένος και σύντομος από την πάνω Ελούντα και έχει κανείς την ευκαιρία να έχει μια φοβερή θέα της Σπιναλόγκας από ψηλά.



Θέα του ακρωτηρίου από το ορειβατικό μονοπάτι 

Το αιολικό πάρκο με τη σειρά του εξίσου εντυπωσιακό. Είναι απίστευτο πόσο μικροσκοπικός νιώθεις ανάμεσα σε ανεμογεννήτριες τιτάνιων διαστάσεων. Ακόμα, και το εκκλησάκι του Άγιου Ιωάννη φαίνεται τόσο δα! Όμως, οι ομορφιές του μέρους αποκαλύπτονται διαδοχικά, όσο προχωράς προς τα κάτω, ακολουθώντας το σημείο που υποδεικνύει η πινακίδα για τον φάρο, επισημαίνοντας, ίσως λανθασμένα, πως η διαδρομή  των 6 χιλιομέτρων συνολικά, διαρκεί  3 ώρες. Στην πραγματικότητα στο σύνολο της ομάδας μας που κατέβηκε στο ακρωτήρι είτε ακολούθησαν το ορειβατικό μονοπάτι είτε τον χωματόδρομο, πήρε 2 ώρες περίπου πήγαινε-έλα.


Εκκλησία Αγ.Ιωάννη στο Αιολικό πάρκο

Γερμανικό παρατηρητήριο

Το πρώτο που συναντά, κανείς πριν ξεκινήσει την κάθοδο είναι το γερμανικό παρατηρητήριο,  με εμφανείς ακόμα τις στοές του και φυσικά, το εκκλησάκι που προανέφερα. Η θέα του κόλπου της Χωματίστρας με τα καταγάλανα νερά, όσο κατεβαίνεις, είναι απερίγραπτη, αν και ο φάρος δεν φαίνεται πουθενά … όμως, για ένα λεπτό… έπρεπε να είναι έτσι όλα τόσο γαλήνια;;

Το όνομα Αφορεσμένος δεν είναι καθόλου τυχαίο, αν ανατρέξει κανείς στην παράδοση. Λέγεται, πως ο αρχιερέας Καϊάφας, μετά τη σταύρωση του Χριστού, κατευθύνθηκε μαζί με τον Πόντιο Πιλάτο στην Ρώμη, μιας και κλήθηκαν κι οι δυο να δώσουν λόγο για τις πράξεις τους, στον αυτοκράτορα Τιβέριο. Η ιστορία θέλει τον Καΐάφα, να πεθαίνει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στο καράβι, από μολυσματική ασθένεια, ενώ βρισκόταν ανοικτά του συγκεκριμένου ακρωτηρίου στην Κρήτη ή ότι το πλοίο ναυάγησε στην Κρήτη και μετά ο ίδιος αρρώστησε κι έπρεπε να ταφεί στο νησί.

Κατά την πρώτη εκδοχή της ιστορίας, οι ναυτικοί ήταν αναγκασμένοι να δέσουν στον όρμο της Χωματίστρας για να μπορέσουν να τον θάψουν, μα τα νερά φούσκωσαν απότομα λόγω του κρίματος του και τους εμπόδισαν. Με πολύ κόπο τελικά, τα κατάφεραν να τον θάψουν στο ακρωτήριο και έτσι πήρε και την επωνυμία ο τόπος, από το κρίμα του Καΐάφα και τα νερά εκεί δεν ημέρεψαν ποτέ. Πολλοί ναυτικοί οδηγοί μάλιστα, του 19ου αιώνα πρότειναν στους καπετάνιους να πλέουν ένα μίλι ανοιχτά του ακρωτηρίου.



Χωματίστρα

Στη δεύτερη εκδοχή της ιστορίας, που συνάντησα στο ψάξιμο μου για τον θάνατο του Καΐάφα, ο αρχιερέας φαίνεται να θάφτηκε σ’ ένα χωριό κοντά στην Κνωσό και μάλιστα το μνήμα του ήταν γνωστό ως του «Καγιάφα το μνήμα» μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα. (δεν τεκμηριώνεται ιστορικά). Όμως, φημολογείται πως καταστράφηκε στην κατασκευή του δρόμου από Ηράκλειο-Αρχανές-Πεδιάδα.


Όπως και να έγιναν τα πράγματα, κι οι δυο εκδοχές συμφωνούν πως το κρητικό χώμα δεν τον δεχόταν και αναγκάστηκαν να τον θάψουν 7 φορές! Η γης τον ξερνούσε άλιωτο και μαύρο σαν τον Κάιν για την προδοσία του και τον έθαψαν κάτω από ένα σωρό πέτρες με κατάρες κι αναθέματα.

Που κρύβεται η αλήθεια άραγε; Εγώ αυτό που αντίκρισα φτάνοντας, είναι μια θέα στην απέραντη γαλήνια θάλασσα κι έναν φάρο που η αισθητική του έρχεται σε αντίθεση με αυτήν του σύγχρονου φάρου που βρίσκεται παραδίπλα, καρφωμένος ψηλά σ’ ένα βράχο. Ταραγμένες ψυχές μπορούν να ησυχάσουν σ’ ένα γαλήνιο και πανέμορφο μέρος, όπως αυτό που αντικρίζω;



Εσωτερικό φάρου

 Δεν μπόρεσα να δω πολλά από το εσωτερικό του φάρου, γιατί μια πινακίδα στην είσοδο του προειδοποιεί για την κακή κατάσταση του κτίσματος που ωστόσο δεν έχει χάσει την παλιά του αίγλη. Το κτίσμα όμως, έχει πάρει ήδη κλίση, προς την αγαπημένη θάλασσα, κι ελπίζω να συντηρηθεί πριν να χαθεί για πάντα στα βάθη της αυτό…. κι η ιστορία του.

                                                                                                                                                               Α.Δ







Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2020

Απ' το ρόδο βγαίνει αγκάθι, κι απ' τ' αγκάθι βγαίνει ρόδο.


 Η ομορφιά ανθίζει παντού, ακόμα και στους πιο άγονους τόπους. Η λαϊκή σοφία δένει την ομορφιά με την ασχήμια, το καλό με το κακό. Μια αέναη κι αναπόφευκτη διαδοχή που δίνει νόημα στην ανθρώπινη ζωή.

                                                                                                                                                            Α.Δ

Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2020

'Ενα πανέμορφο χωριό "φάντασμα"....Ράφτης!

 

Πανοραμική θέα του χωριού 

Υπάρχει μια κρυφή γοητεία στην επίσκεψη εγκαταλελειμμένων οικισμών που σε τραβά με μια ακαταμάχητη δύναμη. Η ομορφιά σ’ αυτά τα μέρη που δε μπορώ ακόμα να την προσδιορίσω, ίσως, να κρύβεται στο γεγονός της συνειδητοποίησης πως όλα σ’ αυτό τον κόσμο έρχονται και παρέρχονται και τίποτα δεν διαρκεί για πάντα…

Θέα στον κάμπο της Μεσαράς

Αυτή την ίδια αίσθηση που είχα όταν επισκέφθηκα το Σφεντύλι, είχα και τώρα, στο χωριό Ράπτης του Δήμου Γόρτυνας που βρίσκεται κοντά στην Γέργερη και θα προσπαθήσω να σας τη μεταφέρω μέσα από τις φωτογραφίες. Για να πάει κανείς μέχρι εκεί, αρκεί να ακολουθήσει την επαρχιακή οδό Ηρακλείου – Μοιρών, απ΄ όπου ένας καλοστρωμένος χωματόδρομος στα δεξιά σε οδηγεί στο χωριό, σε ένα σημείο του δρόμου πριν τα Μούλια.


Αγ.Γεώργιος

Μόλις, αντικρίζεις από μακριά το χωριό νιώθεις τον χρόνο να έχει σταματήσει, είναι σα να βρίσκεσαι σ’ ένα χωριουδάκι την περίοδο του Μεσαίωνα, κι όμως ο οικισμός εγκαταλείφθηκε το 1960. Αυτή η εικόνα όμως, σου δημιουργείται, γιατί ψάχνοντας για το χωριό ανακάλυψα πως χτίστηκε από τους Ενετούς εκείνη την περίοδο και αργότερα χρησίμευσε εξαιτίας της εξαιρετικής πανοραμικής του θέας στον κάμπο της Μεσαράς, ως παρατηρητήριο από τους Οθωμανούς.

Γέργερη



Αγ.Κωνσταντίνος και Αγ.Ελένη

Πέρα από τα εγκαταλελειμμένα σπίτια από πέτρα, που πια έχουν γίνει ένα με το φυσικό περιβάλλον, υπέροχες είναι και οι δύο εκκλησίες του χωριού, εκείνη του Αγίου Γεωργίου και του Κωνσταντίνου και Ελένης, καθώς και η βρύση στην κεντρική πλατεία που δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να φωτογραφίσουμε σ’ αυτή μας την επίσκεψη, μιας και διαπιστώσαμε πως εκείνη τη μέρα δεν ήμασταν οι μοναδικοί επισκέπτες στο χωριό. Και οι δυο εκκλησίες θυμίζουν έντονα τη βενετσιάνικη αρχιτεκτονική, όπως θα διαπιστώσετε κι εσείς. Πολύ λίγα σπίτια έχουν αναπαλαιωθεί από τους κατόχους και κάποιοι μαζεύονται εκεί, για να απολαύσουν τη φύση και καλό φαγητό με τις παρέες τους.

Α.Δ






Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2020

Ιδαίον Άντρον - εξερευνώντας έναν μύθο...

 


Οροπέδιο Νίδας - θέα από το μονοπάτι προς το σπήλαιο

¨Στην αρχή υπήρχε μόνο το Χάος. Πυκνό σκοτάδι σκέπαζε τα πάντα, ώσπου από το χάος γεννήθηκε η Γη κι από τη Γη τα βουνά, η θάλασσα και μετά ο Ουρανός με τον ήλιο, το φεγγάρι και τ' αστέρια. Τότε ο Ουρανός και η Γη ενώθηκαν και γέννησαν τους Τιτάνες.

Μα ο Ουρανός φοβόταν πως κάποιο από τα παιδιά του θα έπαιρνε το θρόνο του. Γι’ αυτό τα έκλεισε όλα στα βάθη της Γης. Όµως ο γιος του, ο Κρόνος, ο πιο δυνατός απ’ τους Τιτάνες, τον νίκησε κι έγινε αυτός όλου του κόσµου αρχηγός. Παντρεύτηκε τη Ρέα και γέννησαν τρεις θεές και τρεις θεούς: την Ήρα, την Εστία και τη Δήµητρα, τον Πλούτωνα, τον Ποσειδώνα και το Δία.

Μα κι ο Κρόνος φοβόταν πως κάποιο απ’ τα παιδιά του θα έπαιρνε το θρόνο του. Γι’ αυτό, όταν γεννιόνταν, τα κατάπινε. Απελπισµένη η Ρέα πήγε και γέννησε το έκτο της παιδί, το Δία, σε µια σπηλιά, σ’ ένα βουνό της Κρήτης. Έκρυψε το παιδί εκεί. Το φρόντιζαν οι Νύµφες κι έπινε το γάλα µιας κατσίκας, της Αµάλθειας. Στον Κρόνο έδωσε να καταπιεί µια φασκιωµένη πέτρα.

 Η Ρέα δίνει τη φασκιωμένη πέτρα στον Κρόνο. Όταν ο Δίας μεγάλωσε, πάλεψε με τον Κρόνο και τον ανάγκασε να βγάλει τα πέντε αδέρφια του που είχε καταπιεί. Άρχισε τότε ένας πόλεµος. Από τη µια οι Τιτάνες κι από την άλλη οι θεοί. Δέκα χρόνια κράτησε η Τιτανοµαχία. Νίκησαν οι θεοί και τους Τιτάνες τους έριξαν στα Τάρταρα.  […]¨[1]  

Η μυθολογία και ιδιαίτερα, οι μύθοι που αφορούν την Κρήτη, ήταν από τους αγαπημένους μου από μικρή ηλικία. Ακόμα και σήμερα, πιστεύω πως δεν υπάρχουν καλύτερα παραμύθια για τα μικρά παιδιά, για να γνωρίσουν με αυτό τον πρωτότυπο τρόπο την ιστορία του τόπου τους. Και τι καλύτερο υπάρχει, αφού ακούσουν αυτούς τους μύθους και η φαντασία τους έχει ήδη ενεργοποιηθεί, να επισκεφθούν τα μέρη που τους γέννησαν. Έτσι, κι εγώ θυμάμαι έντονα την πρώτη μου επίσκεψη στο Ιδαίον Άντρον, καθώς κατευθύνομαι ξανά με το αυτοκίνητο προς τα γνώριμα αυτά μέρη.


Οροπέδιο Νίδας - θέα από τον κεντρικό δρόμο

Ο προορισμός αυτός προς Ανώγεια και Ιδαίον Άντρον θεωρείται κλασικός και κάθε κρητικός ή ξένος επισκέπτης έχει κάνει ή προγραμματίζει να κάνει, έστω μια φορά. Κατευθυνθήκαμε λοιπόν, από Γάζι προς Ανώγεια σε μια διαδρομή με αρκετές στροφές μέσα όμως στο άγριο, πανέμορφο, ορεινό τοπίο. Μια πινακίδα στα αριστερά μόλις αχνοφαίνεται στο βάθος το οροπέδιο της Νίδας, δίνει στον επισκέπτη τις απαραίτητες πληροφορίες για την περιοχή.

 Σταματάμε στην άκρη του δρόμου και θαυμάζουμε το οροπέδιο για λίγο που είναι ντυμένο  με τα ¨φθινοπωρινά¨ του. Το τοπίο δε μάγεψε μονάχα εμάς, αλλά αποτέλεσε και ιδανικό περιβάλλον για φωτογράφιση, μιας και πετύχαμε μια κοπέλα με κατακόκκινη τουαλέτα που έκανε τρομερή αντίθεση με το άγριο τοπίο της Νίδας, να ποζάρει για γνωστό, επαγγελματία φωτογράφο..

                   

 Εκκλησάκι Ανάληψης

Συνεχίσαμε το δρόμο μας, ο οποίος παρά τις συνεχείς στροφές είναι ομαλός και φτάσαμε στο σημείο που ξεκινά ο δρόμος για το σπήλαιο. Προτείνω να αφήσετε το αυτοκίνητο σας στον πληροφοριακό σταθμό ή λίγα μέτρα πιο πάνω στην πηγή Ανάληψης και να περπατήσετε ως το σπήλαιο, ακολουθώντας το καλά σημαδεμένο μονοπάτι Ε4. Εξάλλου, η διαδρομή είναι μόλις 550 μέτρα και θα σας αποζημιώσει το φυσικό τοπίο με την ορεινή βλάστηση και τα αρνάκια που μπορείτε να δείτε από κοντά να βόσκουν, εδώ κι εκεί. Γι’ αυτούς που δεν τους αρέσει το περπάτημα, ο δρόμος ανεβαίνει μέχρι την είσοδο του σπηλαίου, όπου υπάρχει κι άλλος χώρος πάρκινγκ.



Η διαδρομή αυτή μέχρι την είσοδο, σύντομη μεν αλλά πολύ ενδιαφέρουσα. Έχεις την ευκαιρία να έχεις πανοραμική θέα του οροπεδίου, να περάσεις από το εκκλησάκι της Ανάληψης και να παρατηρήσεις την άγρια βλάστηση της Ίδης (αρχαία ονομασία του Ψηλορείτη από την λέξη ίδη που σημαίνει δέντρο χρήσιμο για ξυλεία) που πια δεν είναι γεμάτη πυκνά δάση όπως αποκαλύπτει το όνομα της, αλλά παραμένει εντυπωσιακή. Τα μαλλιά των προβάτων που μπέρδεψαν σε ένα στενό πέρασμα γεμάτο χαμηλούς θάμνους μου έκαναν εντύπωση. Και τι δεν μπορεί κανείς να παρατηρήσει σε μια εκδρομή στη φύση…..

Είσοδος σπηλαίου

Η είσοδος στο σπήλαιο είναι ελεύθερη. Τα μικρά βαγόνια και ο σιδηρόδρομος που υπάρχει στην είσοδο για να μεταφέρουν τις πέτρες, μαρτυρούν τις ανασκαφές που έγιναν στο χώρο κατά τον 19ο αιώνα οι αρχαιολόγοι. Οι ανασκαφές που έγιναν εδώ τότε, αποκάλυψαν ότι το Ιδαίον Άντρον ήταν από τα πιο σημαντικά αρχαία ιερά και ότι ήταν άρρηκτα συνδεδεμένο με τον μύθο για τη γέννηση του Δία τον οποίο ανέφερα στην αρχή. Αριστερά, πριν μπει κανείς στο σπήλαιο μπορεί να δει και τον μεγάλο βωμό για τις προσφορές των προσκυνητών που συνέχιζαν την ανάβαση τους μέχρι τα χρόνια του βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτη (μέσα 4ου αιώνα μ.Χ), όπως μαρτυρούν τα ευρήματα. Με την έλευση κι επικράτηση του χριστιανισμού στην Κρήτη, η αρχαία θρησκεία παρακμάζει και το ιερό εγκαταλείπεται.


Κατεβαίνοντας στο εσωτερικό του σπηλαίου η θερμοκρασία κατεβαίνει αισθητά, γιατί όπως μας πληροφόρησε η φύλακας και διαπιστώσαμε κι εμείς, το περυσινό χιόνι, παρόλο που είναι Οκτώβριος, δεν έχει λιώσει ακόμη! Δικαιολογημένη λοιπόν, η γνωστή μαντινάδα σκέφτομαι: « Στου Ψηλορείτη την κορφή, το χιόνι δεν τελειώνει, ώστε να λιώσει το παλιό, καινούργιο το πλακώνει».




Εικόνες, χρώματα και ιστορία στη σημερινή βόλτα. Μην φύγετε από την περιοχή, πριν κάνετε μια βόλτα και στο χωριό Ανώγεια στην επιστροφή σας, για έναν ζεστό καφέ ή για να δοκιμάσετε τα ολόφρεσκα, παραδοσιακά γαλακτοκομικά προϊόντα και το οφτό κρέας, εξαιρετικής ποιότητας και κυρίως, χωρίς να βιώσετε την φοβερή φιλοξενία των κατοίκων των Ανωγείων.

Α.Δ

 



[1] από το μαθητικό βιβλίο της τρίτης δημοτικού

 

Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2020

Ο δρόμος που δεν πήραμε... ή πήραμε;


 Ο Ρόμπερτ Φρόστ, ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς ποιητές του 20ου αιώνα που τιμήθηκε με βραβείο Πούλιτζερ μας βάζει να αναρωτηθούμε για τον "δρόμο που δεν πήραμε". Με τη σειρά μου αποτυπώνω τον προβληματισμό μου σε μια φωτογραφία. Εσείς;;

Απολαύστε το υπέροχο ποίημα του....


Σ' ένα κιτρινισμένο δάσος ήταν ένα σταυροδρόμι, και εγώ

 Λυπόμουν που να πάρω και τους δυό τους δρόμους δε γινόταν,

 Γιατί ένας ταξιδιώτης ήμουν, στάθηκα πολύ καιρό

 Και κάτω κοίταζα τον ένα ως το μακρινό 

Σημείο που έγερνε και μέσα στα χαμόκλαδα χανόταν.


 Ύστερα, δίκαια κι ωραία, πήρα, αποφασισμένος,

 Τον άλλο δρόμο, κι ίσως να ήτανε και τυχερό

 Μια κι ήτανε απάτητος, χορταριασμένος·

 Αν και εκεί μπροστά μου ήτανε φθαρμένος· 

Στην αρχή τους ήταν όμοιοι και οι δυό.


 Όμοιοι απλώνονταν μπροστά μου εκείνο το πρωί 

Στα φύλλα επάνω ούτε βήμα δε φαινόταν να 'χει κάνει πίσω.

 Ώ ! άφησα τον πρώτο για μια άλλη μέρα ! Επειδή 

Όμως ήξερα πως ο ένας δρόμος σε άλλον οδηγεί

 Αμφέβαλλα αν ποτέ μου θα μπορούσα να γυρίσω πίσω.


 Σε κάποιο τόπο θα το λέω μετά από καιρό 

Αναστενάζοντας χρόνια και χρόνια μετά:

 Πως σ' ένα δάσος ήταν ένα σταυροδρόμι, κι εγώ 

 Πήρα τον δρόμο τον λιγότερο πεπατημένο, κι αυτό 

Έκανε όλη τη διαφορά. 


Μετάφραση: Δάφνη Χρονοπούλου

Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2020

Περπατώντας την Αρχαία Ριζηνία - Εκκλησάκι Αγ.Παντελεήμονα !


Μια επίσκεψη στην ευρύτερη περιοχή του Πρινιά είναι μια μικρή, αλλά όμορφη και εφικτή εκδρομή γι’ εκείνους που θέλουν να αποδράσουν κάπου κοντά στο Ηράκλειο. Εκεί, μπορεί κανείς να απολαύσει την πανέμορφη θέα από το εκκλησάκι του Αγ.Παντελεήμονα, να περπατήσει ανάμεσα στα ερείπια της αρχαίας πόλης Ριζηνίας, να επισκεφτεί τα υπέροχα λαξευτά πατητήρια και να παρατηρήσει τους ιδιαίτερους λαξευτούς τάφους που βρίσκονται κυριολεκτικά μέσα στον δρόμο. Όχι και λίγα για έναν τόσο κοντινό μας προορισμό! 

Είσοδος μονοπατιού

Ο Πρινιάς βρίσκεται μόλις 25 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το Ηράκλειο. Ξεκινώντας από τον δρόμο Ηράκλειο προς Μεσαρά ή Μεσσαρά, στο ύψος της Αγίας Βαρβάρας μόλις 4 χιλιόμετρα δυτικά, θα τον βρείτε μπροστά σας. Όλη η διαδρομή είναι όμορφη, μα είναι εντυπωσιακό το εκκλησάκι του Αγ.Παντελεήμονα στον λόφο Πατέλλα, που δίνει την ψευδαίσθηση πως αιωρείται πραγματικά στο χείλος του γκρεμού, βλέποντας το κάτω από το ύψος του δρόμου, όσο πλησιάζεις στον Πρινιά.



 Το αυτοκίνητο σας μπορείτε να το αφήσετε στους πρόποδες του λόφου, σε μια τεράστια αλάνα που υπάρχει για να εξυπηρετεί το πλήθος κόσμου που επισκέπτεται τον ναό ανήμερα της εορτής του Αγ.Παντελεήμονα στις 26 και 27 Ιουλίου. Διαφορετικά, αν δε θέλετε να περπατήσετε τη μικρή απόσταση με χωματόδρομο που οδηγεί στον ναό και την αρχαία πόλη, πάρτε το αυτοκίνητο μαζί, απλά να ξέρετε πως ο χώρος για στάθμευση πάνω, είναι περιορισμένος. 


Εκκλησάκι Αγ.Παντελεήμονα

Αφού θαυμάσαμε την επιβλητική θέα όλου του κάμπου που έφτανε μέχρι το Ηράκλειο και την Ντία, αρχίσαμε να ανεβαίνουμε τα λιγοστά σκαλιά που μας οδήγησαν στην πύλη που οδηγεί στο μονοπάτι που καταλήγει στο εκκλησάκι. Το θέαμα απίστευτο, στο μονοπάτι συναντά κανείς όμορφα δέντρα κι έχει σε όλη τη διαδρομή από τα δεξιά του, τα ερείπια της αρχαίας Ριζηνίας και από τα αριστερά του, απίστευτη θέα με τα χωριά Πρινιάς, Ασίτες , Κεράσια, Βενεράτο, Δαφνές και το Ηράκλειο. 


Εσωτερικό εκκλησίας

Το εκκλησάκι σε χρώματα μπλε και λευκό, δεσπόζει στην κορυφή του λόφου και από την αυλή του μπορεί να δει κανείς τα όλα τα διπλανά χωριά, όπως προανέφερα. Εγώ προσπάθησα και τελικά διέκρινα από την πίσω μεριά της εκκλησίας και το χωριό μου το Κυπαρίσσι, καθώς και τον Προφήτη Ηλία με την κορυφή του Γιούχτα να δεσπόζει αγέρωχη στο βάθος. 



Δεν μπορούσαμε να φύγουμε από αυτό το μέρος αν δεν περπατούσαμε για λίγο και στα ερείπια της αρχαίας Ριζηνίας ή Απολλώνιας, που τόση ώρα παρατηρούσαμε δίπλα μας ερχόμενοι εδώ, μιας και φωτογραφίες της από ψηλά με drone που είχα παρατηρήσει, πριν την επισκεφτώ, με είχαν μαγέψει, αφού αποτυπώνουν καθαρά την πόλη, σε όλη της την έκταση. Εδώ, σας παραθέτω και τις δικές μου φωτογραφίες για να απολαύσετε την πόλη στα «ανθρώπινα μέτρα», μέσα στη φύση που έχει αγκαλιάσει τα γκρεμισμένα κτίσματα που κάποτε έσφυζαν από ζωή. Η ανθρώπινη παρουσία είναι έντονη και η αίσθηση περίεργη, θλιβερή και συνάμα χαρούμενη, όταν περπατάς στα βήματα των προγόνων σου….Η πόλη άκμασε έως τα Ρωμαϊκά χρόνια. Εδώ υπήρχε, επίσης, και ένα ιερό αφιερωμένο στη μινωική θεά των Όφεων και άλλος ένας ναός αφιερωμένος στη μητέρα του Δία, Ρέα, όπως εικάζουν οι αρχαιολόγοι. Θα ήθελα ο χώρος να ήταν πιο περιποιημένος, καθαρισμένος από τα αγριόχορτα και περιφραγμένος, για να μην μπαίνουν κατσίκια μέσα, κι ίσως μια επιγραφή με περισσότερες πληροφορίες για τη σπουδαία μινωϊκή πόλη που άκμασε κάποτε εκεί… 



Αρχαία Ριζηνία

Συνεχίζοντας προς τα κάτω, σκεφτήκαμε πως θα ήταν καλή ιδέα να πάμε πάλι προς τα πίσω, για να επισκεφτούμε και τα λαξευτά πατητήρια που συναντήσαμε στο δρόμο ερχόμενοι εδώ. Εξάλλου, δεν ήταν μακριά και οι πινακίδες που οδηγούν σ’ αυτά είναι πολύ εμφανείς, μόλις βγεις από το χωριό Πρινιάς, από τη δεξιά μεριά του δρόμου προς το εκκλησάκι του Αγ.Παντελεήμονα. Είναι πράγματι, εντυπωσιακές οι οπές πάνω στον βράχο για να ρέει ο μούστος με ευκολία με το πάτημα του κρασιού. Βέβαια, με τα αγριόχορτα αυτή την εποχή, παρόλο που υπάρχουν πινακίδες, τα πατητήρια δεν είναι σε όλη τους την έκταση ευδιάκριτα.


Λαξευτά πατητήρια

 Αν συνεχίσει κανείς στον κεντρικό δρόμο από Πρινιά προς Ασίτες συναντά επίσης, κάτι εντυπωσιακό στην διαδρομή του, αμέσως μετά την πινακίδα που σε καλωσορίζει στον δήμο ΓοργολαΪνίου αριστερά. Δεν μιλώ εδώ, παρά για τους λαξευτούς Ρωμαϊκούς τάφους, τις Σιδεροσπηλιές, όπως ονομάζονταν, οι είσοδοι των οποίων είναι ακριβώς πάνω στον δρόμο. Αν αφήσετε το αυτοκίνητο σας σε ένα ασφαλές σημείο στο πλάι του δρόμου, μπορείτε να μπείτε μέσα και να τις παρατηρήσετε από κοντά. Ο χώρος και στους δύο τάφους είναι εντυπωσιακός και φαίνονται ακόμα οι μετρήσεις των αρχαιολόγων στα τοιχώματα τους. Ανάλογα ταφικά μνημεία μπορεί να δει κανείς και σε ένα άλλο κοντινό χωριό της περιοχής, τον Αγ.Θωμά. 



Λαξευτοί τάφοι -Σιδεροσπηλιές

Μια τέτοια ωραία εκδρομή δεν μπορεί να κλείσει παρά με ωραίο φαγητό στο χωριό Ασίτες στο οποίο ήταν και το τέλος της διαδρομής μας για σήμερα. Το χωριό αυτό όμως, έχει τις δικές του ομορφιές και θα το επισκεφτούμε στο μέλλον, όχι μόνο για το υπέροχο φαγητό του….
 Α.Δ