Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2022

Αγ.Γεώργιος Καρύδι! Και η ευχή μου, όταν έγραφα γι' αυτό το υπέροχο μέρος το 2019 έπιασε! Ο χώρος καθαρίστηκε και αυτό το καλοκαίρι φιλοξένησε και συναυλία!



Παρόλο που δε συνηθίζω να επισκέπτομαι συχνά μοναστήρια, αυτές τις μέρες βρέθηκα σε ένα πολύ ενδιαφέρον μέρος και είπα να το μοιραστώ μαζί σας διότι, καμιά φορά, σ’ αυτά τα μέρη μπορεί να ανακαλύψει κανείς καλά κρυμμένους θησαυρούς. Κάτι τέτοιο με οδήγησε λοιπόν, και στην ιερά μονή του Αγ.Γεωργίου στο Καρύδι Αποκορώνου στα Χανιά, που βρίσκεται περίπου δύο χιλιόμετρα ανατολικά του Βάμου.


O λόγος της επίσκεψης μου εκεί δεν ήταν άλλος από το γεγονός ότι το μοναστήρι αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον συγκρότημα λαϊκής αρχιτεκτονικής του νομού Χανίων, όπως είχα πληροφορηθεί πρόσφατα. Πώς θα μπορούσα λοιπόν, να μείνω αδιάφορη μπροστά στο ενδεχόμενο να επισκεφτώ το μεγάλο ελαιοτριβείο του μοναστηριού με τις δώδεκα, μεγάλες καμάρες που μονάχα οι λάτρεις της συμμετρίας και των όμορφων κτιριακών κατασκευών μπορούν να εκτιμήσουν;



Το μοναστήρι πλούσιο και περιποιημένο, δεν έχει παρά να το θαυμάσει ο επισκέπτης πριν καν μπει μέσα. Στην είσοδο κεράσματα για τους ξένους και αμέσως μετά σ’ ένα προαύλιο καταπράσινο, ανάμεσα σε περιποιημένα δέντρα και λουλούδια, ο ναός του Αγ.Γεωργίου. Από τις λίγες φορές που με ενθουσιάζει εσωτερικό εκκλησίας, ίσως βοηθά και το μεσημεριανό φως που μπαίνει από τα παραθύρια και κάνει τον ναό να λάμπει. Προσκυνώ και η αναζήτησή μου για το ελαιοτριβείο ξεκινά. Ένας άλλος επισκέπτης στο προαύλιο μας δίνει οδηγίες για το πώς να φτάσουμε εκεί. Δεν είναι πολύ μακριά,  λίγα μέτρα μας χωρίζουν από την πίσω αυλή του ναού.

Η μονή ήταν εγκαταλελειμμένη για πολύ καιρό και μόλις το 1996 αναστηλώθηκε και λειτουργεί ξανά. Οι προσπάθειες αναστήλωσης έχουν εξαιρετικά αποτελέσματα στον ναό, όμως με θλίψη μου διαπιστώνω πως ακόμη δεν έχουν προχωρήσει και προς το κτίσμα του ελαιοτριβείου που παρότι το βρήκα μέσα στη βλάστηση, ήταν πανέμορφο. Οι καμπυλωτές καμάρες, επιβλητικές και τοποθετημένες σε απόλυτη συμμετρία, πράγμα που δίνει στον χώρο απίστευτο βάθος παρά το γεγονός πως η οροφή έχει καταρρεύσει. Από όποια οπτική κι αν παρατήρησα το οικοδόμημα, μιας και σκαρφάλωσα και στο υψηλότερο επίπεδο από μια εξωτερική σκάλα, το θέαμα είναι εντυπωσιακό. Αν δεν μου αποσπούσαν την προσοχή τα αμέτρητα κουνούπια και οι συμπαθητικές σαύρες που κρυβόταν στο εσωτερικό του ελαιοτριβείου, σημάδια της εγκατάλειψης του μέρους, θα μπορούσα να παρατηρώ τις καμάρες για ώρες, γιατί οι σκιάσεις ανάλογα με την θέση που έπαιρνε ο ήλιος, έδιναν στον χώρο άλλη διάσταση κάθε φορά.



Στο πάτωμα παρατηρώ τέσσερεις μεγάλες μυλόπετρες που σε συνδυασμό με το μεγάλο μέγεθος του ελαιοτριβείου, μαρτυρούν ακόμα και σήμερα τις τεράστιες ποσότητες ελιάς που συγκεντρώνονταν εδώ, αφού το μέρος αυτό αποτελούσε σπουδαίο ελαιοπαραγωγικό κέντρο της περιοχής ήδη από τον 17ο αιώνα. Με  μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία, έμαθα πως πριν την ίδρυση του μοναστηριού, η περιοχή ήταν φέουδο ενός Ενετού άρχοντα. Όταν, όμως, κατέλαβαν την περιοχή οι Τούρκοι, ανάγκασαν τους κατοίκους είτε να αλλαξοπιστήσουν είτε να εγκαταλείψουν την περιοχή. Μάλιστα, οι Τούρκοι επέβαλλαν βαριά φορολογία και έτσι, ο ιερέας της εκκλησίας για να τη σώσει και να μη μετατραπεί σε τζαμί, την παραχώρησε στη μονή Αγίας Τριάδας των Τζαγκαρόλων που ανέλαβε έπειτα και την πληρωμή των φόρων. Έκτοτε, μοναχοί από ΄κει ήρθαν στο Καρύδι, έκτισαν τον μεγαλύτερο ναό που υπάρχει μέχρι σήμερα και η μονή έγινε μια από τις πλουσιότερες της περιοχής.



Κλείνω με την ευχή η επόμενη μου επίσκεψη εδώ, να βρει αναστηλωμένο και το ελαιοτριβείο, γιατί πραγματικά τέτοια αρχιτεκτονικά “διαμαντάκια” είναι κρίμα να χάνονται στο πέρασμα του χρόνου είτε αποτελούν μέρος μιας μονής είτε βρίσκονται στις πόλεις και τα χωριά της Κρήτης μας, θυμίζοντας μας τη μακραίωνη ιστορία αυτού του τόπου.

Α. Δ

Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2022

Στα ίδια μέρη, μετά από καιρό... θα περιμένουμε να περάσει το τρένο μας...


Θα περιμένουμε μην τυχόν περάσει

Το τραίνο μας με το πολύτιμο φορτίο

Το τραίνο μιας άλλης ώρας

Μιας άλλης χώρας που σύνορα δεν έχει.

 

Θα περιμένουμε μην τυχόν περάσει

Το τραίνο που δεν μπορεί  μια και ξεκίνησε να σταματήσει

Τώρα σε σήραγγα μπορεί να βρίσκεται

Μπορεί να βρίσκεται σε δύσκολο βουνό

Ίσως σε κάμπο με πλημμύρα

Σε τόπο που νά' ναι μεσημέρι

Ή σ' άλλον που νά' ναι βράδυ

Μα θα περάσει.

 

Κι εμείς θα περιμένουμε

Γιατί δεν είναι δυνατό να δεσμευθεί

Δεν είναι δυνατόν να σπάσει

Να κουραστεί σε στέππες και σε πάμπες

Και σ' επικίνδυνες ανηφοριές

Το τραίνο μας, που σίγουρα θα φτάσει.

 

Θα περιμένουμε λοιπόν ακόμα,

Σήμερα κι αύριο και μεθαύριο

Θα περιμένουμε το τραίνο πάντα

Γιατί δεν είναι δυνατόν να μην περάσει.

 

Ανδρέας Εμπειρίκος, θα περιμένουμε

 

Πέμπτη 22 Σεπτεμβρίου 2022

Η κούνια... ένα ποίημα την ημέρα...



 

Όταν ρωτάς το πώς και το γιατί

και η απάντησή μου πρέπει να είναι

ερμαφρόδιτη

κάνω πως δεν ακούω την ερώτηση,

είναι που περιμένω την πανσέληνο

ν’ αρπάξω την κούνια

που κρέμεται από εκεί πάνω

να σε καθίσω και

κουνώντας σε απαλά

ν’ αρχίσω πάλι τα γνωστά παραμύθια

Β.Αλεξόπουλος

Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2022

Ρώμη, η αιώνια πόλη, η αιώνια αγαπημένη όλων των ταξιδιωτών! Μέρος Β'!

 


[…]Τελευταίο, αλλά εξίσου όμορφο μέρος για να επισκεφτεί κανείς είναι η piazza del Popolo. Την άφησα για την τελευταία μέρα για να επισκεφτώ και την Piazza di Spagna, μιας και βρέχει και σήμερα και δε μπορώ να ανέβω στον λόφο Pincio. Αν έχει καλό καιρό κατά την επίσκεψη σας εδώ, μην παραλείψετε το υπέροχο αυτό σημείο της πόλης με πολύ πράσινο, σιντριβάνια, απίστευτη θέα και φυσικά στο βάθος του, την περίφημη βίλα Borghese.

Piazza del Popolo

Οπότε κατευθύνομαι γρήγορα προς την piazza di Spagna, μιας και το ψιλόβροχο έχει ξεκινήσει. Σε αυτή τη σκάλα, τη στολισμένη με λουλούδια και το όμορφο σιντριβάνι σε σχήμα βάρκας, έχουν γίνει επιδείξεις μόδας διάφορων, γνωστών οίκων. Μάλιστα, απέναντι ακριβώς, βρίσκεται ο πιο εμπορικός και πανάκριβος δρόμος στη Ρώμη, η via dei Condotti με τα μαγαζιά όλων οίκων μόδας, με τις ομολογουμένως εντυπωσιακότατες βιτρίνες. Ας περιοριστώ λοιπόν, στο window shopping!

Piazza del Popolo

Αμέσως μετά, επιστρέφω στο κέντρο της πόλης. Κατευθύνομαι ξανά στο Πάνθεον, γιατί θέλω να δω τις ακτίνες του ήλιου να περνούν τον περίφημο θόλο. Κοντεύει 12.00 και παρά τα συχνά διαστήματα συννεφιάς και ψιλόβροχου, πολύς κόσμος έχει μαζευτεί στο Πάνθεον. Το ρωμαϊκό αυτό μνημείο, έχει διατηρηθεί σχεδόν άφθαρτο μέσα στους αιώνες λόγω της συνεχής χρήσης του! Το Πάνθεον διέθετε τον μεγαλύτερο θόλο σε όλη την Αρχαιότητα (43,3 μέτρα διαμέτρου στο εσωτερικό του), ο οποίος και παραμένει έως σήμερα ο μεγαλύτερος κατασκευασμένος από διαδοχικές και διαφορετικές στρώσεις από béton non-armé (μη ενισχυμένο σκυρόδεμα). Δυστυχώς, στην προηγούμενη επίσκεψη μου το μνημείο ήταν κλειστό για τους επισκέπτες λόγω εργασιών συντήρησης, σήμερα όμως, είχα παρά τη συννεφιά και το νερό που μπήκε μέσα στο μνημείο από τον ανοιχτό θόλο παρατηρώ επιτέλους το εντυπωσιακό θέαμα. Το κυκλικό αυτό κτήριο είναι ένα μικρό αρχιτεκτονικό αριστούργημα και η αντοχή του στον χρόνο συγκινεί και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη.

Pantheon

Η ώρα όμως, πέρασε και έχω κλείσει εισιτήριο για την περιήγηση μου στο Colosseo και την αρχαία αγορά. (προσοχή! Το εισιτήριο είναι ενιαίο, μα πολλές φορές κλείνουν την αρχαία αγορά πολύ νωρίς και υπάρχει περίπτωση να μην προλάβετε να την επισκεφθείτε την ίδια μέρα, φροντίστε να κλείσετε την επίσκεψη σας όσο πιο νωρίς μπορείτε ή να έχετε τη δυνατότητα να πάτε την επαύριο στο ένα από τα δύο – δυστυχώς εγώ δεν είχα άλλη μέρα και έχασα την αγορά και φυσικά, χωρίς αποζημίωση για τη δική τους παράβλεψη). Το Colosseo που θαύμασα το προηγούμενο βράδυ εξωτερικά, είναι ένα εντυπωσιακό ογκώδες μνημείο. Θεωρώ πως ο όγκος του το κάνει τόσο εντυπωσιακό και όχι η ποιότητα κατασκευής. Ο σύγχρονοι Ρωμαίοι το υποτιμούσαν αρχικά, ως κτίσμα και γι’ αυτό δεν φρόντισαν για πολλά χρόνια για τη συντήρηση του. Τελικά, ευτυχώς για όλους μας, άλλαξαν γνώμη και γίνονται εργασίες αναστήλωσης παρά τις τεράστιες φθορές στο  «σήμα κατατεθέν» της Ρώμης! Βέβαια, το εσωτερικό δεν είναι τόσο εντυπωσιακό όσο το εξωτερικό του, έχουν κάνει προσπάθεια να αναστηλώσουν ένα μέρος της αρένας και να δείξουν και τους μηχανισμούς με τους οποίους ανέβαζαν τα ζώα εκεί, έναντι έξτρα αμοιβής, κάτι που θεωρώ υπερβολικό γι΄ αυτό που βλέπεις….



Αρένα

Απογοητευμένη λοιπόν καθώς είμαι, γιατί δεν κατάφερα να δω την αρχαία αγορά εκ των έσω, αποφασίζω να περάσω την μεγάλη αψίδα κοντά στον προαύλιο χώρο του Colosseo  και να περπατήσω περιμετρικά γύρω από την αγορά. Πέρασα λοιπόν, την αψίδα του Μεγάλου Κωνσταντίνου που βρίσκεται μεταξύ του Colosseo και του Παλατίνου λόφου και περπάτησα τη Θριαμβική οδό, την οδό που έβαιναν οι αυτοκράτορες, όταν εισέρχονταν στη Ρώμη μετά από θρίαμβο. Τελικά, αυτό μου βγήκε σε καλό μιας και βρέθηκα σε ένα σημείο της πόλης που δεν είχα σκοπό εξαρχής να επισκεφτώ, τον Ιππόδρομο!


Θέα από τα παράθυρα του Colosseo

Αψίδα Μ. Κωνσταντίνου

Ο Μέγας Ιππόδρομος στα λατινικά Circus Maximus, (στην κυριολεξία σημαίνει: ο Μέγιστος Κύκλος) στην αρχαία Ρώμη, ήταν ένα στάδιο για αρματοδρομίες και ένας χώρος για την ψυχαγωγία του πλήθους. Βρίσκεται στο κοίλωμα μεταξύ του Αβεντίνου και του Παλατίνου λόφου. Ήταν το πρώτο και μεγαλύτερο στάδιο της παλαιάς Ρώμης και της μεταγενέστερης Αυτοκρατορίας της. Οι διαστάσεις του είναι 621 μ. Χ 118 μ. και χωρούσαν 250.000 θεατές. Στην πλήρως ανεπτυγμένη μορφή του, έγινε το πρότυπο για τους ιπποδρόμους της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, όπως του Ιπποδρόμου της Κωνσταντινούπολης. Η τοποθεσία είναι τώρα δημόσιο πάρκο και δεν έχουν απομείνει πολλά από το αρχαίο μνημείο, αλλά παραμένει ένας τεράστιος, πανέμορφος χώρος για να κάνουν τη βόλτα τους και να δουν το ηλιοβασίλεμα οι σύγχρονοι Ρωμαίοι και όχι μόνο!


Ιππόδρομος

Σκεφτόμενη πως μπορώ να εκμεταλλευτώ λίγο ακόμα τον χρόνο που μου απομένει εδώ, για να πάω σε ένα ακόμα μέρος της πόλης που δεν έχω δει, αποφασίζω να πάρω το μετρό. Είχα παρατηρήσει τις προηγούμενες μέρες ένας σταθμός με το όνομα «Πυραμίδα» και ψάχνοντας βρήκα ο σταθμός πήρε όντως το όνομα του από την πυραμίδα του Γάιου Κέστιου. Κτίστηκε περί το 18–12 π.Χ. ως τάφος γι’ αυτόν, μιας και ήταν δικαστής και μέλος μίας από τις τέσσερις μεγάλες θρησκευτικές εταιρείες στη Ρώμη, ένας από τους επτά άνδρες εορταστές και όσο να ναι έπρεπε ο τάφος του να ξεχωρίζει!

Πυραμίδα Γάιου Κέστιου

Η συγκεκριμένη πυραμίδα είναι η δεύτερη που υπάρχει στη Ρώμη, είναι καλοδιατηρημένη, γιατί αποτελεί και μέρος της οχύρωσης της πόλης (κάτι σαν προμαχώνας) και κάποιες μέρες ανοιχτή στο κοινό. Κρίμα που ήρθα βράδυ και μάλιστα πρέπει να φύγω και γρήγορα για να επιστρέψω κέντρο πριν το βράδυ, γιατί αυτές τις μέρες κατασκευάζουν έναν ακόμα σταθμό στο μετρό, κοντά στο Colosseo, όποτε κλείνουν τη συγκεκριμένη γραμμή τα βράδια, για να εργάζονται τα συνεργεία και την ανοίγουν τα πρωινά, για να εξυπηρετείται ο κόσμος στις μετακινήσεις του. Είναι «τρελοί» αυτοί οι Ρωμαίοι!... μα και συνάμα τόσο προνοητικοί!

Αυτό που εντυπωσιάζει σε όλα τα μνημεία στη Ρώμη, είναι ο όγκος τους που αντικατοπτρίζει την προσπάθεια για επίδειξη δύναμης, πράγμα που τη φέρνει σε αντίθεση με την ισορροπία του ελληνικού μέτρου. Εδώ, ο πήχης πάει πολύ ψηλά, πέρα από τα ανθρώπινα μέτρα, σημασία έχει η αυτοκρατορία και η ισχύ της, που απηχείται στην ανελέητη προσπάθεια κάθε επόμενου αυτοκράτορα να φανεί ανώτερος από τον προκάτοχο του, ακόμα κι αν χρειαστεί να χτίσει τα καινούργια μνημεία πάνω στα παλιά. Έτσι, δημιουργείται ένα υπέροχο συνονθύλευμα κτηρίων κυρίως στην αρχαία αγορά, με διαφορετικούς ρυθμούς και αισθητική που αξίζει να το παρατηρήσεις. Εξάλλου, ποια άλλη πόλη σου δίνει τη δυνατότητα όσο η Ρώμη να περπατάς και να αισθάνεσαι πως βρίσκεσαι διαρκώς σε ένα τεράστιο μουσείο; Η Ρώμη έχει ονομαστεί αιώνια πόλη και σίγουρα όσοι την έχουν επισκεφθεί γίνονται αιώνια «αιχμάλωτοι» της γοητεία που ασκεί στους ταξιδιώτες και θέλουν να επιστρέφουν σ’ αυτήν…

Μαρτυρία μιας «αιχμάλωτης»!

Α.Δ