Α.Δ
Τρίτη 20 Οκτωβρίου 2020
Απ' το ρόδο βγαίνει αγκάθι, κι απ' τ' αγκάθι βγαίνει ρόδο.
Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2020
'Ενα πανέμορφο χωριό "φάντασμα"....Ράφτης!
Υπάρχει μια κρυφή γοητεία στην επίσκεψη εγκαταλελειμμένων οικισμών που σε
τραβά με μια ακαταμάχητη δύναμη. Η ομορφιά σ’ αυτά τα μέρη που δε μπορώ ακόμα να
την προσδιορίσω, ίσως, να κρύβεται στο γεγονός της συνειδητοποίησης πως όλα σ’
αυτό τον κόσμο έρχονται και παρέρχονται και τίποτα δεν διαρκεί για πάντα…
Αυτή την ίδια αίσθηση που είχα όταν επισκέφθηκα το Σφεντύλι, είχα και τώρα, στο χωριό Ράπτης του Δήμου Γόρτυνας που βρίσκεται κοντά στην Γέργερη και θα προσπαθήσω να σας τη μεταφέρω μέσα από τις φωτογραφίες. Για να πάει κανείς μέχρι εκεί, αρκεί να ακολουθήσει την επαρχιακή οδό Ηρακλείου – Μοιρών, απ΄ όπου ένας καλοστρωμένος χωματόδρομος στα δεξιά σε οδηγεί στο χωριό, σε ένα σημείο του δρόμου πριν τα Μούλια.
Μόλις, αντικρίζεις από μακριά το χωριό νιώθεις τον χρόνο να έχει σταματήσει,
είναι σα να βρίσκεσαι σ’ ένα χωριουδάκι την περίοδο του Μεσαίωνα, κι όμως ο
οικισμός εγκαταλείφθηκε το 1960. Αυτή η εικόνα όμως, σου δημιουργείται, γιατί ψάχνοντας
για το χωριό ανακάλυψα πως χτίστηκε από τους Ενετούς εκείνη την περίοδο και
αργότερα χρησίμευσε εξαιτίας της εξαιρετικής πανοραμικής του θέας στον κάμπο της
Μεσαράς, ως παρατηρητήριο από τους Οθωμανούς.
Πέρα από τα εγκαταλελειμμένα σπίτια από πέτρα, που πια έχουν γίνει ένα με το
φυσικό περιβάλλον, υπέροχες είναι και οι δύο εκκλησίες του χωριού, εκείνη του
Αγίου Γεωργίου και του Κωνσταντίνου και Ελένης, καθώς και η βρύση στην κεντρική
πλατεία που δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να φωτογραφίσουμε σ’ αυτή μας την επίσκεψη,
μιας και διαπιστώσαμε πως εκείνη τη μέρα δεν ήμασταν οι μοναδικοί επισκέπτες
στο χωριό. Και οι δυο εκκλησίες θυμίζουν έντονα τη βενετσιάνικη αρχιτεκτονική, όπως
θα διαπιστώσετε κι εσείς. Πολύ λίγα σπίτια έχουν αναπαλαιωθεί από τους κατόχους
και κάποιοι μαζεύονται εκεί, για να απολαύσουν τη φύση και καλό φαγητό με τις παρέες
τους.
Α.Δ
Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2020
Ιδαίον Άντρον - εξερευνώντας έναν μύθο...
¨Στην αρχή υπήρχε μόνο το Χάος. Πυκνό σκοτάδι σκέπαζε τα πάντα, ώσπου από
το χάος γεννήθηκε η Γη κι από τη Γη τα βουνά, η θάλασσα και μετά ο Ουρανός με
τον ήλιο, το φεγγάρι και τ' αστέρια. Τότε ο Ουρανός και η Γη ενώθηκαν και
γέννησαν τους Τιτάνες.
Μα ο Ουρανός φοβόταν πως κάποιο από τα παιδιά του θα έπαιρνε το θρόνο του.
Γι’ αυτό τα έκλεισε όλα στα βάθη της Γης. Όµως ο γιος του, ο Κρόνος, ο πιο
δυνατός απ’ τους Τιτάνες, τον νίκησε κι έγινε αυτός όλου του κόσµου αρχηγός.
Παντρεύτηκε τη Ρέα και γέννησαν τρεις θεές και τρεις θεούς: την Ήρα, την Εστία
και τη Δήµητρα, τον Πλούτωνα, τον Ποσειδώνα και το Δία.
Μα κι ο Κρόνος φοβόταν πως κάποιο απ’ τα παιδιά του θα έπαιρνε το θρόνο
του. Γι’ αυτό, όταν γεννιόνταν, τα κατάπινε. Απελπισµένη η Ρέα πήγε και γέννησε
το έκτο της παιδί, το Δία, σε µια σπηλιά, σ’ ένα βουνό της Κρήτης. Έκρυψε το
παιδί εκεί. Το φρόντιζαν οι Νύµφες κι έπινε το γάλα µιας κατσίκας, της
Αµάλθειας. Στον Κρόνο έδωσε να καταπιεί µια φασκιωµένη πέτρα.
Η Ρέα δίνει τη φασκιωμένη πέτρα στον
Κρόνο. Όταν ο Δίας μεγάλωσε, πάλεψε με τον Κρόνο και τον ανάγκασε να βγάλει τα
πέντε αδέρφια του που είχε καταπιεί. Άρχισε τότε ένας πόλεµος. Από τη µια οι
Τιτάνες κι από την άλλη οι θεοί. Δέκα χρόνια κράτησε η Τιτανοµαχία. Νίκησαν οι
θεοί και τους Τιτάνες τους έριξαν στα Τάρταρα.
[…]¨[1]
Η μυθολογία και ιδιαίτερα, οι μύθοι που αφορούν την Κρήτη, ήταν από τους αγαπημένους
μου από μικρή ηλικία. Ακόμα και σήμερα, πιστεύω πως δεν υπάρχουν καλύτερα
παραμύθια για τα μικρά παιδιά, για να γνωρίσουν με αυτό τον πρωτότυπο τρόπο την
ιστορία του τόπου τους. Και τι καλύτερο υπάρχει, αφού ακούσουν αυτούς τους μύθους
και η φαντασία τους έχει ήδη ενεργοποιηθεί, να επισκεφθούν τα μέρη που τους γέννησαν.
Έτσι, κι εγώ θυμάμαι έντονα την πρώτη μου επίσκεψη στο Ιδαίον Άντρον, καθώς
κατευθύνομαι ξανά με το αυτοκίνητο προς τα γνώριμα αυτά μέρη.
Σταματάμε στην άκρη του δρόμου και θαυμάζουμε το οροπέδιο για λίγο που είναι ντυμένο με τα ¨φθινοπωρινά¨ του. Το τοπίο δε μάγεψε μονάχα εμάς, αλλά αποτέλεσε και ιδανικό περιβάλλον για φωτογράφιση, μιας και πετύχαμε μια κοπέλα με κατακόκκινη τουαλέτα που έκανε τρομερή αντίθεση με το άγριο τοπίο της Νίδας, να ποζάρει για γνωστό, επαγγελματία φωτογράφο..
Εκκλησάκι Ανάληψης
Συνεχίσαμε το δρόμο μας, ο οποίος παρά τις συνεχείς στροφές είναι ομαλός και φτάσαμε στο σημείο που ξεκινά ο δρόμος για το σπήλαιο. Προτείνω να αφήσετε το αυτοκίνητο σας στον πληροφοριακό σταθμό ή λίγα μέτρα πιο πάνω στην πηγή Ανάληψης και να περπατήσετε ως το σπήλαιο, ακολουθώντας το καλά σημαδεμένο μονοπάτι Ε4. Εξάλλου, η διαδρομή είναι μόλις 550 μέτρα και θα σας αποζημιώσει το φυσικό τοπίο με την ορεινή βλάστηση και τα αρνάκια που μπορείτε να δείτε από κοντά να βόσκουν, εδώ κι εκεί. Γι’ αυτούς που δεν τους αρέσει το περπάτημα, ο δρόμος ανεβαίνει μέχρι την είσοδο του σπηλαίου, όπου υπάρχει κι άλλος χώρος πάρκινγκ.
Η διαδρομή αυτή μέχρι την είσοδο, σύντομη μεν αλλά πολύ ενδιαφέρουσα. Έχεις την ευκαιρία να έχεις πανοραμική θέα του οροπεδίου, να περάσεις από το εκκλησάκι της Ανάληψης και να παρατηρήσεις την άγρια βλάστηση της Ίδης (αρχαία ονομασία του Ψηλορείτη από την λέξη ίδη που σημαίνει δέντρο χρήσιμο για ξυλεία) που πια δεν είναι γεμάτη πυκνά δάση όπως αποκαλύπτει το όνομα της, αλλά παραμένει εντυπωσιακή. Τα μαλλιά των προβάτων που μπέρδεψαν σε ένα στενό πέρασμα γεμάτο χαμηλούς θάμνους μου έκαναν εντύπωση. Και τι δεν μπορεί κανείς να παρατηρήσει σε μια εκδρομή στη φύση…..
Είσοδος σπηλαίου
Η είσοδος στο σπήλαιο είναι ελεύθερη. Τα μικρά βαγόνια και ο σιδηρόδρομος που υπάρχει στην είσοδο για να μεταφέρουν τις πέτρες, μαρτυρούν τις ανασκαφές που έγιναν στο χώρο κατά τον 19ο αιώνα οι αρχαιολόγοι. Οι ανασκαφές που έγιναν εδώ τότε, αποκάλυψαν ότι το Ιδαίον Άντρον ήταν από τα πιο σημαντικά αρχαία ιερά και ότι ήταν άρρηκτα συνδεδεμένο με τον μύθο για τη γέννηση του Δία τον οποίο ανέφερα στην αρχή. Αριστερά, πριν μπει κανείς στο σπήλαιο μπορεί να δει και τον μεγάλο βωμό για τις προσφορές των προσκυνητών που συνέχιζαν την ανάβαση τους μέχρι τα χρόνια του βυζαντινού αυτοκράτορα Ιουλιανού του Παραβάτη (μέσα 4ου αιώνα μ.Χ), όπως μαρτυρούν τα ευρήματα. Με την έλευση κι επικράτηση του χριστιανισμού στην Κρήτη, η αρχαία θρησκεία παρακμάζει και το ιερό εγκαταλείπεται.
Κατεβαίνοντας στο εσωτερικό του σπηλαίου η θερμοκρασία κατεβαίνει αισθητά, γιατί όπως μας πληροφόρησε η φύλακας
και διαπιστώσαμε κι εμείς, το περυσινό χιόνι, παρόλο που είναι Οκτώβριος, δεν
έχει λιώσει ακόμη! Δικαιολογημένη λοιπόν, η γνωστή μαντινάδα σκέφτομαι: « Στου Ψηλορείτη
την κορφή, το χιόνι δεν τελειώνει, ώστε να λιώσει το παλιό, καινούργιο το
πλακώνει».
Εικόνες, χρώματα και ιστορία στη σημερινή βόλτα. Μην φύγετε από την
περιοχή, πριν κάνετε μια βόλτα και στο χωριό Ανώγεια στην επιστροφή σας, για
έναν ζεστό καφέ ή για να δοκιμάσετε τα ολόφρεσκα, παραδοσιακά γαλακτοκομικά
προϊόντα και το οφτό κρέας, εξαιρετικής ποιότητας και κυρίως, χωρίς να βιώσετε την
φοβερή φιλοξενία των κατοίκων των Ανωγείων.
Α.Δ
Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2020
Ο δρόμος που δεν πήραμε... ή πήραμε;
Απολαύστε το υπέροχο ποίημα του....
Σ' ένα κιτρινισμένο δάσος ήταν ένα σταυροδρόμι, και εγώ
Λυπόμουν που να πάρω και τους δυό τους δρόμους δε γινόταν,
Γιατί ένας ταξιδιώτης ήμουν, στάθηκα πολύ καιρό
Και κάτω κοίταζα τον ένα ως το μακρινό
Σημείο που έγερνε και μέσα στα χαμόκλαδα χανόταν.
Ύστερα, δίκαια κι ωραία, πήρα, αποφασισμένος,
Τον άλλο δρόμο, κι ίσως να ήτανε και τυχερό
Μια κι ήτανε απάτητος, χορταριασμένος·
Αν και εκεί μπροστά μου ήτανε φθαρμένος·
Στην αρχή τους ήταν όμοιοι και οι δυό.
Όμοιοι απλώνονταν μπροστά μου εκείνο το πρωί
Στα φύλλα επάνω ούτε βήμα δε φαινόταν να 'χει κάνει πίσω.
Ώ ! άφησα τον πρώτο για μια άλλη μέρα ! Επειδή
Όμως ήξερα πως ο ένας δρόμος σε άλλον οδηγεί
Αμφέβαλλα αν ποτέ μου θα μπορούσα να γυρίσω πίσω.
Σε κάποιο τόπο θα το λέω μετά από καιρό
Αναστενάζοντας χρόνια και χρόνια μετά:
Πως σ' ένα δάσος ήταν ένα σταυροδρόμι, κι εγώ –
Πήρα τον δρόμο τον λιγότερο πεπατημένο, κι αυτό
Έκανε όλη τη διαφορά.
Μετάφραση: Δάφνη Χρονοπούλου